Jak dbać o zdrowie skóry wokół stomii
Co należy wiedzieć: pielęgnacja skóry pacjentów
Profilaktyka to kluczowy element skutecznej pielęgnacji skóry wokół stomii. Możesz pomóc swoim pacjentom zapobiegać podrażnieniom skóry wokół stomii, przekazując im wskazówki dotyczące pielęgnacji.
Najczęstsze przyczyny uszkodzeń skóry wokół stomii:
Podciekanie: zdrowa skóra narażona na działanie treści jelitowej lub moczu pod przylepcem może szybko ulec uszkodzeniu.
Ucisk: pasy i niektóre części ubrania mogą uciskać obszar stomii.
Rozmiar otworu przylepca: upewnij się, że otwór przylepca ma właściwy rozmiar. Powinna zawsze szczelnie przylegać do stomii (być o 1–2 mm większa), aby zapobiec podciekaniu.
Zagłębienia i fałdy skórne mogą powodować, że przylepiec nie przyklei się do skóry brzucha i spowoduje nieszczelność. Jeśli stomia jest płaska lub wklęsła, warto rozważyć stosowanie przylepców typu convex.
Uszkodzenie skóry z powodu szybkiego usunięcia przylepca. Pamiętaj, aby przylepiec odklejać od skóry w delikatny sposób, aby nie narazic skóry na podraznienia.
Sprzęt stomijny: jeśli obszar skóry wokół stomii jest zaczerwieniony lub podrażniony, możliwe, że cierpisz na alergię lub nadwrażliwość.
Wskazówki dla pacjentów dotyczące pielęgnacji skóry wokół stomii:
- Regularnie wymieniaj sprzęt stomijny.
- Delikatnie usuń przylepiec zaczynająć od góry kierując się w dołu – pomocny może być środek do usuwania przylepca.
- Oczyść skórę wokół stomii przy użyciu akcesoriów do mycia i pielęgnacji skóry wokół stomii.
- Przed przyklejeniem kolejnego sprzętu stomijnego należy dokładnie wysuszyć skórę.
- Sprawdzaj stan skóry przy każdej zmianie sprzętu stomijnego.
- W razie potrzeby nałóż preparat ochronny.
Zdrowa skóra wokół stomii powinna wyglądać tak samo jak skóra na całym ciele. Często po zdjęciu worka pacjent zauważa pewne zaczerwienienie spowodowane przylepcem. To normalne. Jeśli jednak zaczerwienienie nie zniknie, może to świadczyć o problemie ze skórą wokół stomii. Dyskomfort to kolejna oznaka, że stan skóry wokół stomii nie jest właściwy.
Pamiętaj: Uszkodzenia nie zawsze są łatwe do wykrycia. Dlatego pacjenci powinni zapoznać się z zasadami ochrony skóry wokół stomii. W ten sposób poznają sygnały ostrzegawcze i dowiedzą się, jak sobie z nimi radzić. Zadbaj o wsparcie, informacje i zasoby, których potrzebują Twoi pacjenci.
Zapisz pacjentów do programu me+, dzwoniąc pod numer 1-800-422-8811 lub kontaktując się ze specjalistą me+ 1-877-585-0470.
Postępowanie w przypadku problemów ze skórą wokół stomii
Wielu pacjentów boryka się z problemami skórnymi wokół stomii. Zidentyfikowanie problemu to pierwszy krok w wyeliminowaniu objawów. Oto kilka typowych powikłań skórnych wokół stomii wraz z ogólnymi informacjami na ich temat, w tym opis, przyczyny i objawy:
Kandydoza
Opis/przyczyny:
Często spowodowana przez podciekanie, nadmierne pocenie się, terapię antybiotykową, ciepłe i wilgotne środowisko lub podrażnioną skórę.
Objawy:
Swędząca, nierówna i zaczerwieniona skóra z biało-szarym nalotem. Ponadto wystepująca równocześnie infekcja pochwy, pach, jamy ustnej lub innego obszaru fałdów skórnych (np. pośladków, pachwin).
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
Opis/przyczyny:
Powodowane najczęściej poprzez kontakt z alergenem, który może występować w składzie akcesoriów lub sprzętu stomijnego (np. w przylepcu, paście lub materiale worka).
Objawy:
- Zaczerwienienie, swędzenie, miejscowo obrzęknięta skóra.
- Podrażnienie w miejscu bezpośredniego kontaktu skóry z alergenem.
- Występująca alergia w wywiadzie.
Zapalenie skóry z podrażnienia
Opis/przyczyny:
Zapalenie skóry wokół stomii wynikające z kontaktu z kałem lub moczem, zwykle w wyniku podciekania sprzętu stomijnego.
Objawy:
- Zaczerwienienie, tkliwość.
- "Płacząca skóra".
Zmiany poliferacyjne
Opis/przyczyny:
Często jest to spowodowane przewlekłym drażnieniem skóry na działanie wydzieliny z powodu zbyt dużego otworu w przylepcu.
Objawy:
- Ból i tkliwość.
- Częste podkrwawianie ze zmian ziarninowych.
- Zmiany przypominające brodawki, szare lub fioletowe zgrubienia wokół stomii.
Zapalenie mieszków włosowych
Opis/przyczyny:
Zapalenie w obrębie mieszka włosowego spowodowane urazowym usunięciem owłosienia (np. „zerwaniem” przylepca, zbyt dokładnym goleniem lub nadmiernym tarciem bądź czyszczeniem skóry wokół stomii).
Objawy:
- Zaczerwienione lub zainfekowane obszary u nasady mieszka włosowego wokół stomii.
Odleżyna
Opis/przyczyny:
Rana w okolicy stomii spowodowana nadmiernym uciskiem pasa stomijnego, ciasnym ubraniem lub zbyt sztywnym profilem przylepca.
Objawy:
- Ból
- Rana o nieregularnym kształcie
- Podkrwawianie ze zmiany
Łuszczyca
Opis/przyczyny:
Dermatoza autoimmunologiczna, która w zaostrzeniu może również wystąpić w obszarze okołostomijnym.
Objawy:
- Białawe łuszczące się plamy różnej wielkości
- Świąd
Piodermia zgorzelinowa
Opis/przyczyny:
Zapalna choroba skóry, często spotykana u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi, np. chorobą Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.
Objawy:
- Wrzody o nieregularnych kształtach, czerwone z czerwono-fioletowym brzegiem, niepoddające sie tradycyjnemu leczeniu opatrunkowemu: pojawiają się na nogach, pośladkach, twarzy i okolicy wokół stomii.
Głowa Meduzy
Opis/przyczyny:
Oznacza niebiesko-fioletowe przebarwienie skóry spowodowane poszerzeniem sieci naczyń żylnych wokół stomii (żylaki okołostomijne).
Objawy:
- Niebiesko-fioletowy obszar wokół stomii, na którym po zblednięciu pojawiają się nieregularne, drobne naczynia krwionośne.
Technologia Plastyczna Convatec™
Jak zapewnić bezpieczne dopasowanie?
Przylepce do modelowania palcami wykonane w Technologii Plastycznej Convatec™ zapewniają indywidualne dopasowanie do kształtu i rozmiaru stomii.
Przylepce wykonane w Technologii Plastycznej Convatec™:
- Nie wymaga docinania
- Dopasowuje się do zmieniającego się w ciągu dnia kształtu i wielkości stomii
- Szczelnie otula stomię ponieważ przylepiec „puchnie” pod wpływem wilgoci
- Zapobiega podciekaniu i chroni skórę wokół stomii przed podrażnieniami
- Jest łatwy w aplikacji - wymaga mniej czynności w przygotowaniu
przylepca w porównaniu do tradycyjnych przylepców do docinania - Sprawdza się u osób, które mają problemy manualne i nie radzą sobie z wycinaniem precyzyjnych otworów
Przylepce Durahesive®
Przylepiec z materiału Durahesive® puchnie w kontakcie z treścią jelitową lub moczem, tworząc wokół stomii kołnierz ochronny. Dzięki efektowi otulania stomii materiał hydrokoloidowy uszczelnia, zapobiega uszkodzeniom skóry i umożliwia dłuższe noszenie sprzętu stomijnego.
Bariery skórne Stomahesive®
Materiał Stomahesive® nie powoduje podrażnień powstałych na skutek częstego odklejania przylepca, delikatnie przylega do skóry i chroni przed szkodliwym działaniem treści jelitowej lub moczu. Dodatek oleju mineralnego w materiale Stomahesive® sprawia, że przylepiec jest bardziej elastyczny, a jego usuwanie jest łatwiejsze.
Przlepiec płaski
Przylepiec, który przylegają na płasko do powierzchni brzucha.
Idealne dla:
- Stomia wystająca
Przylepiec typu soft convex
Przylepce wypukłe wygięte są na zewnątrz, aby dostosować się do wklęsłej powierzchni brzucha.
Idealne dla:
- Stomia płaska lub wklęsła
- Stomia umiejscowiona w fałdzie skórnym
Więcej w dziale Dla personelu medycznego
1. Woo KY, Sibbald RG, Ayello EA. Coutts PM. Garde DE. Peristomal Skin Complications and Management. Advances in Skin & Wound Care. 2009; 22(11):522-532.
2. Morss‐Walton PC, Yi J, Gunning, M; McGee JS. Ostomy 101 for dermatologists: Managing peristomal skin diseases. Dermatologic Therapy. 2021; 34(5):1-10.
3. Peristomal Skin Complications Clinical Resource Guide. Wound, Ostomy, and Continence Nurse Society®. 2015.