Dobry sprzęt stomijny = normalne życie!

Sprzęt stomijny to wyrób medyczny przeznaczony dla osób z wyłonioną stomią do zaopatrzenia każdego rodzaju przetoki dla dorosłych i dla dzieci. Mówiąc o sprzęcie stomijnym należy dodać wszystkie akcesoria do pielęgnacji stomii oraz produkty niezbędne do dodatkowego szczelnego zabezpieczenia stomii. Sprzęt stomijny - płytki i worki są w 100% refundowane przez NFZ. Akcesoria do pielęgnacji i zaopatrzenia stomii są refundowane do liminitu 120 zł z 20% dopłatą. Wysokość refundacji sprzętu stomijnego uzależniona jest od rodzaju stomii. Pacjenci z kolostomią i ileostomią mają przyznany limit w wysokości 450 zł, a w pacjenci z urostomią - 530 zł. Ponadto dzieci i osoby dorosłe z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności mają nielimitowaną ilość sprzętu stomijnego. Nowoczesny sprzęt stomijny daje możliwości zaopatrzenia nawet trudnej i powikłanej stomii.

NOWY POCZĄTEK ŻYCIA ZE STOMIĄ

Wyłonienie stomii jest dla każdego pacjenta sytuacją nową, często trudną do zaakceptowania zwłaszcza, gdy przysparza pacjentowi problemy związane ze szczelnym jej zabezpieczeniem. Prawidłowo wyłoniona stomia, we właściwej lokalizacji oraz brak powikłań to bardzo ważne czynniki decydujące, o jakości życia pacjentów ze stomią. Należy podkreślić, że każdy pacjent ma inną stomię i tylko właściwie dopasowany sprzęt stomijny, dobierany do indywidualnych potrzeb pacjenta daję szansę na bezpieczne i szczelne zaopatrzenia stomii. Bardzo istotnym elementem przy wyborze sprzętu stomijnego jest znajomość rozmiaru stomii tj., średnica stomii w wymiarze podłużnym i poprzecznym podana w mm.

KRYTERIA DOBORU SPRZĘTU STOMIJNEGO

Różnorodność sprzętu stomijnego daje pacjentom możliwość wyboru worków stomijnych dobrej jakości, a z drugiej strony sytuacja ta może nastręczać wiele problemów z dokonaniem tego wyboru. Podstawowym kryterium doboru sprzętu stomijnego jest rodzaj stomii, jej kształt, wielkość, lokalizacja na obszarze brzucha, ilość i rodzaj wypróżnień w ciągu doby, występujące powikłania, zdolność pacjenta w zakresie samoopieki, wiek pacjenta, rodzaj aktywności fizycznej, własne preferencje pacjenta związane np. z upodobaniami lub charakterem pracy. Dobierając sprzęt stomijny nie należy zapominać o akcesoriach stomijnych, które w znaczący sposób ułatwiają pielęgnację stomii oraz pomagają w jej szczelnym zaopatrzeniu.

CECHY CHARAKTERYZUJĄCE DOBRY SPRZĘT STOMIJNY

Worki stomijne to zbiornik na wypływającą treść ze stomii, ale nie tylko. Część przylepna sprzętu stomijnego ma zapewnić odpowiednią ochronę skóry wokół stomii. Stanowi zabezpieczenie skóry przed drażniącym działaniem wydostającej się treści jelitowej lub moczu. Sprzęt stomijny musi być szczelny by zapewnić niezaburzone codzienne funkcjonowanie bez obaw o podciekanie i nieprzyjemny zapach. Łatwość w aplikacji sprzętu i jego dyskrecja zapewniająca poczucie komfortu, to kolejne cechy, do których pacjenci przywiązują dużą wagę. Dla pacjenta znaczenie ma fukncjonalność sprzętu stomijnego, taka jak:

• trwały przylepiec w kontakcie z treścią jelitową lub moczem,
• elastyczny przylepiec dopasowujący się do nierówności na brzuchu pacjenta,
• delikatny i miękki materiał, którym pokryty jest worek, dzięki czemu nie przylepia się on do ciała,
• okienko podglądu ułatwiające zakładanie worka i pozwala na monitorowanie stomii i poziomu wypełnienia worka,
• sprawny filtr neutralizujący zapachy i zapobiegający balonowaniu worka,
• pewne zapięcie w przypadku worków otwartych.

Najbardziej znaczącą cechą sprzętu stomijnego są właściwości ochronne przylepca.

DOSTĘPNE SYSTEMY- RODZAJE SPRZĘTU STOMIJNEGO

Sprzęt jednoczęściowy- jak sama nazwa mówi w jednej części zawiera się przylepiec połączony z workiem na wypływającą treść. W sprzęcie jednoczęściowym dostępne są worki stomijne w 3 wersjach do zaopatrzenia różnych rodzajów stomii:

• zamkniętej zalecanej do kolostomii, który wymienia się po jego napełnieniu treścią jelitową,
• otwartej zalecanej do ileostomii, który dzięki odpływowi można wielokrotnie opróżniać z treści jelitowej,
• urostomijny z kranikiem do łatwego opróżniania z moczu.

Woreczki stomijne w systmie jednoczęściowym należy wymieniać codziennie, maksymalnie co 2 dni.

Sprzęt dwuczęściowy składa się z dwóch elementów tj. płytki i worka. W systemie dwuczęściowym zaprojektowano różne możliwości łączenia płytki z workiem stomijnym. Jednym z nich jest możliwość łączenia przy pomocy plastikowego zatrzaskowego pierścienia (system Natura), drugim natomiast system łączenia przylepnego (sprzęt dwuczęściowy synergiczny). Dobierając płytkę należy dokładnie określić rozmiar stomii jej kształt i umiejscowienie na brzuchu, czas od zabiegu operacyjnego, rodzaj powłok brzusznych. W systemie dwuczęściowym również znajdziemy różne rodzaje worków stomijnych do zaopatrzenia stomii jelitowych (worek zamknięty, worek otwarty) i moczowych (worek urostomijny). Wybierając właściwy rozmiar płytki, dobieramy taki sam rozmiar pierścienia zatrzaskowego w worku. Wymiana worka stomijnego w systemie dwuczęściowym powinna odbywać się niezależnie od wymiany płytki, najlepiej codziennie, maksymalnie co drugi dzień.

Niezależnie od tego czy sprzęt jest jedno, czy dwuczęściowy można go również sklasyfikować pod kątem zastosowanego przylepca, może to być przylepiec:

• do wycinania z wygodną podziałką, odpowiedni dla osób z nieregularnym kształtem stomii,
• z gotowym otworem odpowiedni dla osób, które mają idelanie okrągłą stomię,
• do modelowania, który można dopasować do stomii bez użycia nożyczek,
• typu convex z wypukłością skierowaną w stronę brzucha, odpowiedni do stomii płaski, wklęsłych, wciągniętych, znajdujących się w fałdach skórnych lub ma miękkich powłokach brzusznych.

CZYM SIĘ WYRÓŻNIA SPRZĘT STOMIJNY FIRMY CONVATEC

Różnorodność sprzętu stomijnego wraz z akcesoriami daje możliwość zaopatrzenia każdego rodzaju stomii, na różnym etapie życia pacjenta ze stomią. Portfolio firmy Convatec zaopatrują również stomie „trudne”, z powikłaniami. To, co szczególnie wyróżnia firmę Convatec to sprzęt stomijny stworzony w Technologii Plastycznej Convatec™ dostępny zarówno w systemie sprzętu jednoczęściowego tj. Esteem + plastyczny oraz w systemie dwuczęściowym z płytką plastyczną Natura® Stomahesive®. Produkty wykonane w Technologii Plastycznej Convatec™ dzięki „efektowi pamięci”, przylepiec podąża za zmieniającym się rozmiarem i kształtem stomii w ciągu dnia. Zastosowany w przylepcach wyjątkowo delikatny materiał Stomahesive® ma właściwości ochronne, a dodatkowo delikatna powierzchnia otulająca stomię nie rani śluzówki stomii, tylko ściśle utula i zapobiegając podciekaniu.

Dla zwiększenia komfortu i bezpieczeństwa pacjenta, w worku zastosowano wydajny filtr węglowy, który skutecznie odprowadza gazy i neutralizuje nieprzyjemne zapachy. Worki ileostomijne (otwarte) z możliwością opróżniania zostały zaopatrzone w wygodną rzepową zapinke InisiClose®, która wykonana jest z materiału niepochłaniającego zapachów, a dodatkowo można ją dokładnie umyć pod bieżącą wodą co nie wpływa na jej dalszą wytrzymałość. Zapinka InvisiClose® jest szczelna i łatwa w obsłudze, a worek dodatkowo zaopatrzony jest w specjalną kieszonkę do której można schować zamknięty rzep, dzięki czemu worek jest krótszy.

Sprzęt dwuczęściowy Natura^® Stomahesive^® w technologii plastycznej. Płytka plastyczna akordeonowa w systemie Natura^® to wyjątkowa gama produktów w różnych rozmiarach i kształtach do modelowania. Każdy rozmiar ma przyporządkowany kolor dla danego rozmiaru płytki i worka.

W sprzęcie dwuczęściowym na uwagę zasługuje Natura^® Stomahesive^® płytka plastyczna akordeonowa dedykowana szczególnie pacjentom nowo operowanym. Przede wszystkim dzięki zastosowaniu Technologii Materiału Plastycznego™, użytkowanie płytki nie wymaga nożyczek – wystarczy „wymodelować” ją palcami, do momentu otrzymania idealnego dopasowania do kształtu stomii. Łączenie worka do tej płytki mimo zastosowania zatrzaskowych pierścieni jest całkowicie pozbawione nacisku na powłoki brzuszne i tym samym bezbolesne ponieważ pierścień umieszczony jest na specjalnym akordeonie, dzięki któremu możemy połączyć worek z płytką w palcach. Po przymocowaniu do płytki worka, wystarczy „złożyć” akordeonowy kołnierz do pozycji wyjściowej, aby otrzymać dyskretne, nisko profilowe połączenie płytki z workiem.

Bardzo wysoko ocenianą płytką w systemie dwuczęściowego sprzętu stomijnego są Płytki stomijne Durahesive ^® do przedłużonego noszenia, które są bardzo wytrzymałe i odporne na płynną wydzielinę z możliwością dopasowaniem typu kołnierza, który zapobiega przeciekaniu i zapewnia dodatkową ochronę skóry. Występują w rożnych rozmiarach. Szczególnie polecane dla osób z urostomią lub ileostomią, u których wydzielina ze stomii jest płynna lub półpłynna. Zalecane także dla osób z kolostomią w przypadku luźnego stolca lub wystąpienia biegunki

DLA, KOGO JEST DEDYKOWANY SPRZĘT TYPU CONVEX.

Sprzęt typu Convex przeznaczony jest dla pacjentów, którzy mają stomię płaską lub wklęsłą i w fałdach skórnych. Zaletą tego sprzętu jest jego budowa wypukłość, taki przylepiec doskonale wkomponuje się w nierówności i wklęsłości wokół stomii, a materiał stomahesive lub Durahesive szczelnie zabezpiecza stomię dając pacjentowi poczucie bezpieczeństwa i spokoju. Ponadto dzięki unikatowym właściwościom gojącym stwarza warunki dla gojenia podrażnień skóry wokół stomii.
Dla zwolenników użytkujących sprzęt jednoczęściowy również dostępna jest wersja typu Convex w różnych rozmiarach. Są to worki Esteem™+ Flex Convex worek jednoczęściowy otwarty z filtrem beżowy w trzech rozmiarach i Esteem™+ Convex otwarty.
Wprowadzenie na rynek stomijny sprzętu stomijnego typu Convex to strzał w dziesiątkę, bo bez niego zaopatrzenie bardzo powikłanych stomii zwłaszcza wysokich ileostomii często stanowiło ogromny problem dla pacjentów.

 

PODRAŻNIENIA I ZACZERWIENIENIA SKÓRY WOKÓŁ STOMII - JAK POSTĘPOWAĆ?

Niewielkie podrażnienie z powierzchownym zaczerwienienie można wygoi stosując akcesoria do zmian skórnych takich jak puder Stomahesive® i pasta Stomahesive® (uszczelniająca). Rozległe zmiany zapalne z cechami zakażenia skóry wokół stomii to zjawisko bardzo często obserwowane u pacjentów, których stomia nie jest prawidłową. Miejscowe zmiany skórne są efektem podciekania treści pod sprzęt stomijny. W każdym przypadku zaobserwowanych zmian należy skontaktować się z pielęgniarką stomijną, która określi przyczynę podciekania, udzieli pacjentowi wskazówek dotyczących dalszego postępowania. W takim przypadku należy zastosować opatrunki specjalistyczne bezpośrednio na ranę np. Aquacel® Ag+ Extra™, a jako opatrunek wtórny Granuflex® Extra Thin. Na taki opatrunek warto zastosować sprzęt dwuczęściowy np. płytkę Natrua® Durahesive® Convex z gotowym otworem, która zabezpieczy stomię przed podciekaniem treści jelitowej lub moczu i stwarza odpowiednie warunki do gojenia rany wokół stomii. Wymiana opatrunku na ranie powinna odbywać się przynajmniej, co trzy dni wraz z wymianą płytki stomijnej. Woreczki stomijne można wymieniać w zależności od potrzeby. Najważniejsza jest ochrona przed dalszym podciekaniem i tylko wnikliwa obserwacja i odpowiednia częstotliwość wymiany opatrunków i sprzętu stomijnego daje szansę na wygojenie tych zmian.

JAKIE WYBRAĆ AKCESORIA DO PIELĘGNACJI STOMII?

Dobór akcesoriów stomijnych uzależniony jest od tego, z jakimi problemami pacjent spotyka się w codziennym życiu ze stomią. Na pewno mówiąc o prawidłowym zaopatrzeniu stomii myślimy o dobrym i bezpiecznym sprzęcie stomijnym jednak często bez tych dodatkowych produktów trudno by było uzyskać określony cel, jakim jest utrzymanie zdrowej skóry wokół stomii oraz jej szczelne zaopatrzenie. Dbałość o zdrową skórę to podstawa w pielęgnacji pacjenta ze stomią. Ma to szczególne znaczenie w opiece nad dzieckiem i w przypadku osób starszych z problemami zdrowotnymi( sterydoterapia, chemioterapia, choroby alergiczne), które w znaczący sposób wpływają na kondycję skóry.

Jednym z podstawowych produktów, który pozwala utrzymać skórę w dobrej kondycji jest NILTAC aerozol do bezbolesnego i nieinwazyjnego zdejmowania zużytego sprzętu stomijnego.

Wielokrotnie już wspominana pasta Stomahesive® (uszczelniająca) ma doskonale właściwości ochronne i uszczelniające. Wyrównujące nierówności znajdujące się wokół stomii - pokryje blizny, fałdy i dodatkowo uszczelni przestrzeń między stomią, a krawędzią otworu płytki, co zapobiegnie podciekaniu i umożliwi właściwe przyklejenie sprzętu stomijnego. Może być stosowana na zaczerwienioną skórę wokół stomii. Na początku pacjent będzie odczuwał pieczenie jednak warto mimo tych nieprzyjemnych doznań stosować, bo efekt terapeutyczny jest doskonały. Należy pamiętać, aby szczelnie zakręcać tubkę, żeby pasta nie wysychała, bo wtedy trudno ją aplikować. Stosując pastę należy ją równomiernie rozprowadzić pastę na skórze należy zwilżonym palcem lub nałożyć bezpośrednio na wcześniej przygotowaną płytkę wokół przygotowanego otworu.

Puder Stomahesive® - produkt wykazujący właściwości gojące stosowany na odparzenia wokół stomii, gdy naskórek jest wilgotny, sączący. Doskonale wiąże wilgoć i stwarza dobre warunki do gojenia zmian skórnych i założenia sprzętu stomijnego.

Wymienione akcesoria to tylko część produktów służących do zaopatrzenia i pielęgnacji stomii z portfolio Convatec.

JAK POSTĘPOWAĆ ZE ZUŻYTYM SPRZĘTEM STOMIJNYM.

Każdorazowo przed usunięciem sprzętu należy go opróżnić z zawartości. Następnie po odklejeniu zwinąć i zapakować w podwójny worek foliowy. Wyrzucamy do śmieci segregowanych do żółtego worka z plastikiem.

W szpitalu wyrzucany jest razem z odpadami medycznymi miękkimi.

DODATKOWE INFORMACJE

Powrót do normalnego życia ze stomią wymaga od pacjenta poznania samego siebie w zakresie funkcjonowania stomii. Ponadto należy uporządkować swoje codzienne czynności związane z obserwacją, pielęgnacją i wymianą sprzętu stomijnego. Należy wydzielić sobie miejsce gdzie będą wykonywane te czynności, wydzielić szafkę, w której przechowywany będzie sprzęt stomijny oraz akcesoria. Ponadto należy zabezpieczyć worki na zużyty sprzęt, mydło do mycia, czyste kompresy gazowe do osuszania skóry, nożyczki i miarka, gdy stosowany jest sprzęt do docinania, pojemnik do opróżniania worka z zawartości, ręczniki papierowe.
Dobrze jest mieć przygotowany zestaw podróżny, w którym znajdą się wszystkie niezbędne środki do odklejania sprzętu, mycia i osuszania, środki do uszczelniania jak pasta stomijną czy pierścienie uszczelniające, i przede wszystkim sprzęt stomijny min. 2-3 komplety.
Właściwy dobór sprzętu z wykorzystaniem najnowszych technologii, uporządkowane i dobrze zorganizowane czynności związane z pielęgnacją oraz planową i regularną wymianą sprzętu stomijnego powodują, że życie ze stomią staje się łatwiejsze, mniej krępujące i korzystnie wpływa na samopoczucie pacjentów stomijnych.

;

Autor:

Małgorzata Bocheńska

Pielęgniarka stomijna

Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Stomijnych