Higiena Rany
Higiena Rany1,2 to antybiofilmowa strategia, obejmująca mycie i oczyszczanie rany oraz likwidację barier w gojeniu, często spowodowanych obecnością biofilmu. Tak jak codziennie przestrzegamy podstawowej higieny, myjąc ręce, zęby i biorąc prysznic, powinniśmy stosować regularnie cztery kroki Higieny Rany, w celu wyeliminowania biofilmu. Wdrażając strategię Higieny Rany, możesz dać każdej ranie szansę na wygojenie.
Musimy zmienić sposób, w jaki mówimy o ranach
Zacznij mówić: trudno gojąca się rana, tj. rana, która nie zareagowała na oparty na dowodach standard opieki - jest to zazwyczaj taka rana, w której obecny jest nadmierny wysięk, martwica rozpływna, i której rozmiar stale się powiększa. Warunki te umożliwiają rozwój biofilmu, co z kolei powoduje pogorszenie się stanu rany, uniemożliwiający jej zagojenie.
Rana, która nie zareagowała na oparty na dowodach standard opieki - zazwyczaj taka rana, w której obecny jest nadmierny wysięk, martwica rozpływna i której rozmiar się powiększa. Warunki te umożliwiają rozwój biofilmu, co z kolei powoduje pogorszenie się stanu rany, uniemożliwiający jej zagojenie.
Higiena Rany - 4 proste kroki
1. Mycie rany i otaczającej skóry
2. Oczyszczanie rany
3. Pielęgnacja brzegów rany
4. Dobór opatrunku
Higiena Rany jest strategią opieki opracowaną przez specjalistów dla specjalistów i stała się jednym z najczęściej używanych protokołów leczenia ran.
1. Mycie rany i otaczającej skóry
Definicja:
Aktywne usuwanie zanieczyszczeń powierzchniowych, luźnej, obumarłej tkanki, zmiękczonej martwicy, drobnoustrojów i/lub pozostałości poprzednich opatrunków z powierzchni rany i otaczającej ją skóry1, 2
Uzasadnienie:
Mycie z zamiarem usunięcia zdewitalizowanej tkanki, resztek i biofilmu1, 2
2. Oczyszczanie rany
Definicja:
Fizyczne usuwanie biofilmu, zdewitalizowanych tkanek i materii organicznej za pomocą środków mechanicznych1, 2
Uzasadnienie:
Oczyszczanie, które nie prowadzi do punktowego krwawienia, może nie usunąć fizycznie biofilmu. Zastosowana siła mechaniczna i ścinanie, w połączeniu ze środkiem zawierającym surfaktant lub lub środkiem przeciwdrobnoustrojowym, jest potrzebna do naruszenia struktury i uszkodzenia biofilmu. 1, 2
3. Pielęgnacja brzegów rany
Definicja:
Naruszanie krawędzi rany w celu pobudzenia czynników wzrostu, aby zapoczątkować tworzenie zdrowej tkanki1,2
Uzasadnienie:
Zdewitalizowana tkanka, resztki hiperkeratotyczne i starzejące się komórki na krawędziach rany mogą zawierać biofilm. Ich usunięcie jest konieczne, aby ułatwić epitelializację i obkurczanie się rany 1,2
4. Dobór opatrunku
Definicja:
Zastosowanie opatrunku w celu usunięcia wszelkich pozostałości biofilmu - zapobieganie kontaminacji i rekolonizacji, a tym samym odtwarzaniu się biofilmu 1,2
Uzasadnienie:
Biofilm może szybko się formować, a samo wielokrotne oczyszczanie raczej nie zapobiegnie jego ponownej odbudowie. Stosowanie miejscowych środków przeciwdrobnoustrojowych i antybiofilmowych może zwalczać resztkowy biofilm i zapobiec jego ponownemu tworzeniu się 1,2
Postępowanie z trudno gojącymi się ranami
Proaktywne Leczenie Ran
Potrzeba holistycznego podejścia do Higieny Rany
Włączenie Higieny Rany do strategii proaktywnego leczenia ran oznacza2:
- Włączenie Higieny Rany do holistycznej strategii, która obejmuje ocenę i monitorowanie pacjenta.
- Stosowanie Higieny Rany przy każdej zmianie opatrunku, do momentu wygojenia
- Rozpoznanie 5 kluczowych tkanek, mogących wystąpić na różnym etapie gojenia się rany:
1. Martwica sucha
2. Martwica rozpływna
3. Niezdrowa tkanka zairninująca
4. Zdrowa tkanka ziarninująca
5. Tkanka naskórkująca
Materiały
Konsensus Higiena rany nr 1
Postępowanie z ranami trudno gojącymi się - Higiena Rany
Pierwszy konsensus Higiena Rany określający 4 kluczowe kroki postępowania z raną
Czytaj całośćKonsensus Higiena rany nr 2
Włączenie Higieny rany do strategii proaktywnego leczenia ran
Drugi Konsensus Higiena rany przedstawia włączenie Higieny rany do strategii proaktywnego gojenia ran
Czytaj całośćReferencje:
1. Murphy C, Atkin L, Swanson T, Tachi M, Tan YK, Vega de Ceniga M, Weir D, Wolcott R. Międzynarodowy dokument konsensusu. Przeciwstawianie się trudno gojącym się ranom dzięki wczesnej strategii interwencji antybiofilmu: higienie ran. J Pielęgnacja ran 2020; 29(Suplement 3b):S1–28
2. Murphy C, Atkin L, Vega de Ceniga M, Weir D, Swanson T. Międzynarodowy dokument konsensusu. Włączenie higieny ran do proaktywnej strategii gojenia się ran. J Pielęgnacja ran 2022; 31:S1–S24